19.02.2018
Gemeenten verzamelen te veel persoonsgegevens bij uitvoering Wmo en Jeugdwet
Bij de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en de Jeugdwet verzamelen gemeenten meer persoonsgegevens van mensen dan noodzakelijk voor hun zorgvraag. Dit is in strijd met de privacywetgeving. Dat concludeert de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) uit onderzoek naar de manier waarop de gemeenten Nijmegen en Zaanstad persoonsgegevens verwerken in een zelfredzaamheidsmatrix (ZRM).
Zelfredzaamheidsmatrix
De ZRM is een instrument waarmee wordt gemeten hoe zelfredzaam mensen zijn. De matrix wordt in veel gemeenten als leidraad gebruikt bij contacten met burgers, zoals tijdens de zogeheten keukentafelgesprekken. Met een ZRM worden persoonsgegevens verzameld op een groot aantal domeinen, zoals lichamelijke en psychische gezondheid, financiën en justitie.
In de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) is vastgelegd dat er niet meer persoonsgegevens mogen worden verzameld dan noodzakelijk voor het doel. Uit het onderzoek van de AP blijkt dat met een ZRM ook persoonsgegevens worden verzameld die niet relevant zijn voor de hulpvraag. Daarmee handelen gemeenten in strijd met de wet.
Zorgplicht
Ook heeft de AP bekeken of is voldaan aan de zorgplicht op grond waarvan een gemeente dient te waarborgen dat zorgprofessionals voldoende zijn geëquipeerd om de beoordeling van de noodzaak van het verwerken van gegevens voor de toeleiding naar zorg te kunnen maken. Dat betekent dat zij daarvoor waarborgen moeten treffen, bijvoorbeeld door het organiseren van opleidingen en het opstellen van adequate handreikingen voor professionals. De AP constateert dat instructies van de gemeenten op dit punt onvoldoende concreet en specifiek zijn.
AVG
De normen uit de Wbp waaraan gemeenten dienen te voldoen, veranderen niet na het van kracht worden van de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) op 25 mei 2018. De AVG versterkt de toepasselijke normen voor een deel zelfs omdat verwerkingsverantwoordelijken (zoals gemeenten) -meer dan nu- verplicht zijn aan te tonen dat zij voldoen aan de AVG (“accountability”).
Vanwege de voorbereidingen op de AVG ziet de AP op dit moment af van verdere handhaving, zo staat op de website van de gemeente Nijmegen vermeld.
Klik hier voor het nieuwsbericht en de onderzoeksrapporten van de AP.
