27.01.2022
Bewuste roekeloosheid; een voorbeeld in de praktijk
Uit artikel 7:658 lid 2 BW volgt dat een werkgever niet aansprakelijk is voor schade die een werknemer lijdt in de uitoefening van zijn werkzaamheden als de schade in belangrijke mate het gevolg is van bewuste roekeloosheid van de werknemer. De Hoge Raad heeft echter de lat voor het aannemen van bewuste roekeloosheid zeer hoog gelegd. Daarvan is namelijk alleen sprake indien de werknemer zich tijdens het verrichten van zijn onmiddellijk aan het ongeval voorafgaande gedraging van het roekeloos karakter van die gedraging daadwerkelijk bewust is geweest. De bewijslast daarvan ligt bij de werkgever. Dat bewuste roekeloosheid niet snel mag worden aangenomen blijkt onder meer uit het (standaard)arrest Pollemans/Hoondert (HR 20 september 1996 NJ 1997/198).
Omdat de lat dus zeer hoog wordt gelegd, slaagt een beroep op bewuste roekeloosheid in de praktijk niet vaak. Soms lukt het wel, zo volgt uit de deelgeschilbeschikking van de kantonrechter te Overijssel van 25 januari 2022.
In die procedure – waarin ik de werkgever en verzekeraar bijstond – overwoog de kantonrechter dat de ervaren en goed geïnstrueerde werknemer bewust roekeloos heeft gehandeld door op het schuine dak, zonder noodzaak daarvoor, zijn vallijn los te koppelen om zo niet gezekerd op het dak te werk te gaan. Met als gevolg dat hij daarna 7 meter naar beneden viel en ernstig letsel opliep:
3.11 Het voorgaande brengt de kantonrechter tot de conclusie dat Werknemer willens en wetens en zich bewust van het gevaar, in een situatie waarin daarvoor niet een dringende reden bestond of haast geboden was, zijn vallijn heeft losgekoppeld. Dat heeft hij gedaan met de intentie om vrijer te kunnen werken en te bewegen. Voor het werk was dit niet nodig en was juist het tegendeel geboden. Dit handelen moet worden aangemerkt al bewust roekeloos handelen van Werknemer. De gevolgen van dit handelen moeten, hoe verdrietig deze ook zijn, daarom voor zijn rekening blijven.
Verder oordeelde de kantonrechter nog dat de werkgever zijn zorgplicht niet had geschonden. Kortweg omdat voldoende maatregelen en voorzieningen waren getroffen inzake het werken op hoogte.
De uitspraak is geanonimiseerd te raadplegen door hier te klikken.