26.03.2019
De Inspectie voor de Gezondheidszorg en Jeugd moet toezichtgegevens actief openbaar maken
Sinds 1 februari 2019 moet de Inspectie voor de Gezondheidszorg en Jeugd (hierna: IGJ) toezichtgegevens en sanctiebesluiten actief openbaar maken. Deze verplichting komt voort uit wijzigingen van de Gezondheidswet en de Jeugdwet die per 1 februari 2019 in werking zijn getreden. In het ‘Besluit openbaarmaking toezicht- en uitvoeringsgegevens Gezondheidswet en Jeugdwet’ (hierna: Besluit) dat ook op 1 februari 2019 in werking trad wordt de verplichting van de IGJ nader uitgewerkt.
Openbaar te maken gegevens
Op grond van het Besluit is de IGJ gehouden om de volgende gegevens bekend te maken:
– inspectierapporten (naar aanleiding van controle en onderzoek. Vooralsnog worden inspectierapporten naar aanleiding van meldingen buiten beschouwing gelaten);
– kennisgevingen van de IGJ aan zorgaanbieders over intensivering van het toezicht (of verlenging of beëindiging van die intensivering);
– handhavingsbesluiten (zoals bijvoorbeeld een aanwijzing, bevel, last onder dwangsom of last onder bestuursdwang).
Boetebesluiten zijn (vooralsnog) uitgesloten van de actieve openbaarmaking.
Inspectierapporten worden (voordat deze definitief worden vastgesteld en openbaar worden gemaakt) eerst in concept aan de betrokken zorgaanbieder voorgelegd, zodat de zorgaanbieder feitelijke onjuistheden kan corrigeren.
Wijze van openbaar maken
De website van de IGJ (www.igj.nl) wordt in het Besluit aangewezen als het communicatiemiddel voor openbaarmakingen. Wat betreft de omvang van de openbaar te maken gegevens is in het Besluit opgenomen dat inspectierapporten en kennisgevingen over intensivering van toezicht in beginsel integraal openbaar worden gemaakt. Bij het bekendmaken van handhavingsbesluiten is een zakelijke weergave van de overwegingen van het besluit en het dictum voldoende. Openbaar gemaakte gegevens blijven vijf jaar na het betreffende besluit beschikbaar.
Geen afweging meer
De IGJ maakte ook vóór 1 februari 2019 bepaalde toezichtgegevens openbaar. De grondslag daarvoor was te vinden in de Wet openbaarheid bestuur (Wob). Op grond van de Wob diende de IGJ voorafgaand aan de openbaarmaking wel eerst een individuele belangenafweging te maken. Sinds de wijzigingen van de Gezondheidswet en Jeugdwet per 1 februari 2019 bestaat voor een dergelijke afweging geen ruimte meer.
Termijnen voor openbaarmaking
In beginsel dient de IGJ voorafgaand aan de openbaarmaking eerst een zogenoemde ‘standstill’ periode van twee weken in acht te nemen. Deze periode geldt niet in een aantal in de wet opgenomen situaties waarin directe openbaarmaking gewenst is (zoals een bevel tot het uit de handel nemen van een bepaald geneesmiddel of een bevel aan een zorgaanbieder om de zorg in verband met gevaar voor de gezondheid of veiligheid te staken).
Voorkomen openbaarmaking
Om openbaarmaking (te proberen) te voorkomen dient een zorgaanbieder binnen de standstill periode bezwaar te maken en tegelijkertijd de rechter om een voorlopige voorziening te vragen.
Verder kan de betrokken zorgaanbieder binnen zes weken een reactie van maximaal 200 woorden geven op het openbaarmakingsbesluit. Deze reactie maakt de IGJ ook openbaar.
Openbaar maken calamiteitenrapporten
Inmiddels is een eerste wijziging van het Besluit openbaarmaking toezicht- en uitvoeringsgegevens Gezondheidswet en Jeugdwet aanstaande. Met deze wijziging wordt onder andere geregeld dat ook calamiteitenrapporten in beginsel standaard openbaar worden gemaakt. Op dit moment worden deze rapporten – behalve rapporten naar aanleiding van calamiteiten in het jeugddomein en enkele incidentele uitzonderingen – nog niet openbaar gemaakt.