Geen recht op verplaatsen vakantie dat samenviel met quarantaine
Bij uitspraak van 14 december 2023 heeft het Europese Hof van Justitie (‘Hof’) geoordeeld dat de werknemer, die tijdens zijn vakantie in (Covid-)quarantaine zat, geen recht had om die vakantie op een ander moment op te nemen.
Wat was er aan de hand?
Een Duitse werknemer had van 3 december 2020 tot en met 11 december 2020 vakantie opgenomen. De Duitse overheid legde aan de werknemer een quarantainemaatregel op van 2 december 2020 tot en met 11 december 2020. Werknemer verzocht werkgever om overdracht van het vakantieverlof dat samenviel met de quarantaineperiode. Werkgever wees dit verzoek af, waarop werknemer naar de rechter is gestapt.
Wat vond de Duitse rechter?
De Duitse rechter overwoog dat de werkgever op grond van de nationale wetgeving enkel gehouden is het verlof over te dragen als de werknemer tijdens de verlofperiode arbeidsongeschikt was. De Duitse rechter twijfelde echter of een periode van quarantaine gelijk kan worden gesteld met een periode van “daadwerkelijke rust” en of de quarantainemaatregel de werknemer ervan weerhoudt daadwerkelijk zijn (Europese) recht op vakantie uit te oefenen. De Duitse rechter verzocht het Hof om zich hierover uit te laten.
Wat vond het Europese hof?
Het Hof stelde vast dat het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie zich niet verzet tegen een nationale regeling die het overdragen van een vakantieverlof dat samenvalt met een quarantainemaatregel niet toestaat. Het Hof overwoog daartoe dat, weliswaar een quarantainemaatregel, net als afwezigheid bij ziekte, een onvoorziene gebeurtenis is die los staat van de wil van de werknemer, maar dat -anders dan bij ziekte- de werknemer niet fysiek of psychisch wordt gehinderd tot het houden van vakantie. Een quarantaineperiode belet op zichzelf daarom niet dat het recht op vakantie wordt verwezenlijkt en doet geen afbreuk aan de mogelijkheid van de werknemer om van dat recht gebruik te maken, aldus het Hof. Dat de werknemer wordt belemmerd in de wijze waarop hij zijn tijd benut maakt dat volgens het Hof niet anders. De Duitse werkgever hoeft dus niet mee te werken aan de overdracht van het vakantieverlof.
Relevantie voor de praktijk
Onderhavige uitspraak maakt duidelijk hoe te handelen bij vakantieverlof dat samenvalt met een quarantaineperiode. Interessanter is misschien nog wel hoe het Hof overweegt ten aanzien van het ziekteverlof. Uit recente Europese rechtspraak kwam naar voren dat een zieke werknemer een van tevoren vastgestelde vakantieperiode kan verplaatsen en deze dagen later mag opnemen. Als rechtvaardiging daarvoor gaf het Hof in deze uitspraak dat (i) het intreden van ziekte onvoorzienbaar is en losstaat van de wil van de werknemer en (ii) de werknemer tijdens ziekteverlof fysiek of psychisch last ondervindt van de ziekte. Onderhavige uitspraak lijkt te illustreren dat niet elke situatie die onvoorzienbaar is voor rekening en risico van de werkgever komt. Mogelijk dat in bepaalde situaties het doorschuiven van vakantieverlof dat samenvalt met ziekte niet opgaat. Dit zal uit toekomstige rechtspraak moeten blijken.
