De arts die iets te graag op huisbezoek komt
Regionaal Tuchtcollege ‘s-Hertogenbosch, 1 mei 2024
Een verzekeringsarts bij het UWV is betrokken bij het opstellen van een deskundigenoordeel over de mogelijke re-integratie van de klager bij zijn toenmalige werkgever. Enige tijd later zoekt de verzekeringsarts – buiten het spreekuur om – de klager thuis op. In de maanden daarop doet de verzekeringsarts opnieuw pogingen om de klager (onaangekondigd) thuis te bezoeken. De klager heeft het bezoek als ongewenst en (seksueel) grensoverschrijdend ervaren. De klager doet een melding bij het bureau integriteit (BI) van het UWV, wat tot gevolg heeft dat aan de verzekeringsarts een sanctie wordt opgelegd. Hierna stapt de klager met zijn zaak naar de tuchtrechter.
Het Regionaal Tuchtcollege (RTG) oordeelt dat op het moment dat de klager onaangekondigd thuis werd bezocht de verzekeringsarts niet meer bij de beoordeling van de arbeidsongeschiktheid was betrokken. Het RTG overweegt dat de verzekeringsarts met het afleggen van het huisbezoek verder is doorgedrongen tot de privésfeer van de klager dan in het kader van de hulpvraag noodzakelijk was. Hiermee heeft de verzekeringsarts onvoldoende de professionele distantie jegens de klager gehouden en klagers persoonlijke levenssfeer geschonden. Ongeacht de leeftijd van de klager en diens mentale gesteldheid dient een arts ten allen tijden een professionele houding aan te nemen tegenover hen die aan zijn of haar zorg zijn toevertrouwd. Het afleggen van bezoeken buiten het kader van een beoordeling en buiten het spreekuur om, op een huisadres danwel een poging daartoe, behoren daar niet toe. De klacht is in zoverre gegrond. Het RTG kan niet vaststellen dat er sprake is geweest van (seksueel) grensoverschrijdend gedrag omdat partijen elkaar op dat punt tegenspreken. Nu er geen bijkomend bewijs is, wordt dit klachtonderdeel als ongegrond afgewezen.
Wat betreft de op te leggen maatregel overweegt het RTG dat gezien de laakbaarbeid van het handelen de maatregel van berisping passend zou zijn. Meegewogen wordt echter dat de verzekeringsarts zich tijdens de procedure en de behandeling ter zitting toetsbaar heeft opgesteld en lering heeft getrokken uit hetgeen is gebeurd. Verder heeft de verzekeringsarts een sanctie opgelegd gekregen door het bureau integriteit van het UWV. Om die reden volstaat het RTG met een waarschuwing.
Deze uitspraak is gerubriceerd onder de noemer “Grensoverschrijdend gedrag”. Grensoverschrijdend gedrag is ook in de zorg inmiddels een dynamisch begrip. Ging het ‘vroeger’ vrijwel uitsluitend over seksueel grensoverschrijdend gedrag, ‘tegenwoordig’ wordt het begrip grensoverschrijdend gedrag ruimer ingevuld en uitgelegd. Dit kan variëren van een onveilig werk- en opleidingsklimaat tot, zoals hier, onaangekondigde thuisbezoeken. Welk grensoverschrijdend gedrag door de tuchtrechter kan worden getoetst moet zich in de jurisprudentie nog verder uitkristalliseren. In de KNMG-Gedragscode voor artsen is als één van de kernregels opgenomen ‘Als arts ga je respectvol om met je patiënt en neem je professionele grenzen in acht. Je onthoud je van ongewenst, grensoverschrijdend en ontwrichtend gedrag’. Het motto blijft ook hier: maximale betrokkenheid met behoud van distantie.