Niet willen samenwerken met ongevaccineerde collega leidt tot beëindiging arbeidsovereenkomst
Recent oordeelde het Gerecht in eerste aanleg van Curaçao dat de weigering van de werknemer om zich tegen Covid-19 te laten vaccineren een gewichtige reden was voor het beëindigen van de arbeidsovereenkomst.
Wat was er aan de hand?
Werknemer was reeds zeven jaar in dienst bij Sahara Casino in de functie van ‘dealer’ (croupier). De dealers werkten steeds een uur aan een tafel, waarna zij vervolgens twintig minuten pauze hadden. De pauze diende te worden doorgebracht in de zogenaamde dealerroom: een ruimte van circa 16m2. Gelet op de overheidsmaatregelen in verband met de Covid-19 pandemie waren de casino’s in Curaçao, zo ook Sahara Casino, meermaals gesloten. Eind mei 2021 mochten de casino’s weer open.
Met het oog op de heropening van Sahara Casino had één werknemer aangegeven het niet wenselijk te vinden samen te werken met ongevaccineerde collega’s. Binnen Sahara Casino waren op dat moment alle werknemers gevaccineerd op twee werknemers, waaronder werknemer in onderhavige procedure, na. Na een inventarisatie bleek dat meerdere collega’s bezwaren hadden tegen het samenwerken met ongevaccineerde collega’s, met name omdat afstand houden niet goed mogelijk was. Sahara Casino heeft daarop tegen werknemer gezegd dat zij niet naar het werk kon komen zolang zij zich niet liet vaccineren en zij verplicht was vakantie op te nemen. Vanaf juni 2021 is geen loon meer betaald aan de betreffende werknemer. Sahara Casino heeft daarbij, na overleg met de vakbond, een voorstel gedaan tot beëindiging van de arbeidsovereenkomst met wederzijds goedvinden. Werknemer heeft niet met het voorstel ingestemd.
In de tussentijd had Sahara Casino het Ministerie Sociale Ontwikkeling, Arbeid en Welzijn (SOAW) verzocht de arbeidsovereenkomst te ontbinden. Anders dan in Nederland kan in Curaçao het ministerie een ontslagvergunning afgeven. De SAOW heeft dit verzoek afgewezen. Er bestaat geen wettelijke vaccinatieplicht en het feit dat werknemer zich niet wil laten vaccineren levert derhalve geen grond op voor toewijzing voor het verkrijgen van een ontslagvergunning, aldus SAOW. Sahara Casino was gehouden werknemer weer tewerk te stellen en aan haar het (achterstallige) loon te voldoen.
Op 18 oktober 2021 had de overheid nieuwe corona-maatregelen doorgevoerd. Hierbij was – kort gezegd – bepaald dat het is toegestaan meer dan 100 personen tegelijkertijd in een casino te ontvangen, mits alle aanwezigen, inclusief personeel, een vaccinatiebewijs kunnen laten zien. Bij Sahara Casino kunnen 150 personen tegelijkertijd in het casino aanwezig zijn. De weigerende houding van werknemer tegenover vaccineren had tot gevolg dat Sahara Casino niet haar volledige capaciteit (150) kon benutten.
Sahara Casino verzocht vervolgens de rechter om de arbeidsovereenkomst te ontbinden wegens gewichtige redenen zonder toekenning van een vergoeding. Hiertoe voerde Sahara Casino aan dat (I) zij het maximale dient te kunnen doen om sluiting van het casino te voorkomen, (II) er geen andere werkzaamheden voorhanden zijn, (III) zij een zorgplicht heeft jegens het personeel en collega’s hebben aangegeven niet met ongevaccineerden te willen samenwerken en (IV) de weigerende houding van werknemer heeft geleid tot een vertrouwensbreuk. Werknemer was het hiermee oneens en verzocht de rechter om wedertewerkstelling en voldoening van het (achterstallige) loon (vanaf juni 2021 was het loon, ondanks de uitspraak van SOAW, niet voldaan).
Wat oordeelt de rechter?
De rechter benoemt in de eerste plaats dat er geen algemene vaccinatieplicht bestaat en dat een dergelijke verplichting ook niet past binnen een arbeidsrelatie. Vaccineren raakt het grondrecht op onaantastbaarheid van het menselijk lichaam en het grondrecht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer. De werkgever dient deze grondrechten te respecteren. In de tweede plaats overweegt de rechter dat de werkgever de verplichting heeft om voor een veilige en gezonde werkomgeving te zorgen. Hiertoe behoort ook het beperken van de kans om besmet te raken met Covid-19. De grondrechten van werknemers staan haaks op het belang van werkgever om zichzelf, zijn werknemers en derden op de werkvloer te beschermen. Een knoop moet worden doorgehakt, aldus de rechter.
Naar de opvatting van de rechter is in deze specifieke situatie sprake van zodanige omstandigheden dat voortzetting van de arbeidsrelatie niet meer haalbaar is. Doorslaggevend hiervoor is dat: het gros van de werknemers van Sahara Casino is gevaccineerd (slechts twee niet), de andere werknemers zich niet prettig voelen bij het samenwerken met ongevaccineerde collega’s (26 van de 40 werknemers), de pauzeruimte klein is (16m2), er geen alternatief voorhanden is, veel ouderen gebruik maken van de speelautomaten en voor hen een besmetting ernstige of fatale gevolgen kan hebben, het overheidsbeleid is gewijzigd naar een (beginnend) 2G-beleid en het op volledige capaciteit kunnen doordraaien een faillissement of reorganisatie van het casino kan voorkomen. Sahara Casino heeft daardoor geen, althans onvoldoende, andere passende oplossingen voorhanden.
De arbeidsovereenkomst wordt ontbonden per 15 december 2021.
Het verzoek van Sahara Casino om aan werknemer geen vergoeding toe te kennen wordt afgewezen. Niet gebleken is dat werknemer een ernstig verwijt kan worden gemaakt, waardoor een vergoeding haar zou moeten worden ontzegd.
Het verzoek van werknemer om terug te mogen keren op de werkvloer wordt afgewezen, nu het verzoek tot beëindiging van de arbeidsovereenkomst is toegewezen.
Het verzoek van werknemer tot betaling van het achterstallig loon wordt wel toegewezen. Sahara Casino dient het achterstallige loon te voldoen. Wel wordt de loonvordering met 20% gematigd. Reden hiervoor is de financiële gevolgen die de coronamaatregelen voor Sahara Casino hebben gehad.
Vragen?
Bij vragen over het beëindigen van een arbeidsovereenkomst en/of het toepassen van de corona-maatregelen op de werkvoer kunt u contact opnemen met Suzanne Steegmans, Debby Kolk, Zorana Koria en Lisa van Leeuwen. Debby en Lisa schreven recent ook een artikel over de (on)mogelijkheden van een (indirecte) vaccinatieplicht op de werkvloer. ‘Dit p(r)ik ik niet!’
