Over het recht om vergeten te worden
Wanneer kan iemand met succes ageren tegen belastende zoekresultaten op Google?
De verzoekster in deze zaak exploiteert een kunstacademie. De academie komt in financiële problemen. De verzoekster gebruikt geld dat cursisten voor workshops hebben betaald om schulden af te lossen. De academie wordt uiteindelijk wegens financiële problemen gesloten. De cursisten staan met lege handen en zien hun geld niet terug. De kwestie krijgt aandacht in de het tv-programma “Opgelicht?!” van AVROTROS. Bij het opgeven van de naam van verzoekster in combinatie met de zoektermen “fraude” en “oplichting” in Google komen zoekresultaten naar voren die verwijzen naar sociale mediaberichten. In die berichten wordt verwezen naar het tv-programma “Opgelicht?!” en daarmee weer naar de verzoekster.
De verzoekster spant een procedure aan tegen Google en vordert bij de rechtbank om deze zoekresultaten (URL’s; Uniform Resource Locator) te verwijderen. De verzoekster beroept zich op het recht op privacy en op de eerbiediging van haar persoonsgegevens. Google beroept zich op het belang van het publiek om informatie op internet vrij te kunnen raadplegen en de belangen van internetgebruikers en media om informatie vrij op internet te kunnen publiceren en die informatie ook vindbaar te laten zijn.
De rechtbank stelt allereerst vast dat Google persoonsgegevens verwerkt. Daarmee is de Algemene Verordening Persoonsgegevens (AVG) van toepassing. Vervolgens weegt de rechtbank de belangen van partijen tegenover elkaar af en beslist in het voordeel van de verzoekster. Hierbij is relevant dat de uitzending van “Opgelicht?!” niet langer door AVROTROS op de website aan het publiek ter beschikking wordt gesteld en dat op de website bij het gepubliceerde artikel de naam van de verzoekster gedeeltelijk is geanonimiseerd. Hieruit leidt de rechtbank af, dat auteurs het van minder belang vinden dat de door hen gepubliceerde informatie over de verzoekster kan worden gevonden. Bovendien kan niet worden aangenomen dat de mededeling in de sociale media dat verzoekster met geld is verdwenen en dat sprake is van oplichting juist is. Er zijn verder geen bijzondere redenen die rechtvaardigen dat het privacybelang van verzoekster moet wijken voor het belang dat het publiek heeft om toegang tot de betrokken informatie te verkrijgen. Google wordt al met al veroordeeld om een aantal concreet genoemde zoekresultaten (URL’s) van internet te verwijderen en verwijderd te houden.
Deze uitspraak laat zien, dat het Nederlandse recht de mogelijkheid biedt om desnoods via de rechter af te dwingen dat een natuurlijk persoon zijn persoonsgegevens bij een zoekmachine als Google kan laten verwijderen. Hierbij zal de rechter het recht op privacy af moeten wegen tegen het belang van informatieverstrekking aan het publiek. Bij die afweging is onder meer van belang de juistheid en de actualiteit van de informatie, het (serieuze) karakter daarvan, de status van de bronpagina’s waarop de informatie is gebaseerd en de relevantie van de informatie voor het publiek. Een delicate afweging die laat zien dat de waarheid altijd tussen twee uitersten ligt, maar nooit in het midden.
Ik wens u een gezond en succesvol 2020 toe.