Rapport onderzoekscommissie schiet tekort : Ontbinding arbeidsovereenkomst met medisch specialist door Scheidsgerecht Gezondheidszorg afgewezen
Het Scheidsgerecht Gezondheidszorg heeft in een arbitraal vonnis de verzochte ontbinding van de arbeidsovereenkomst met een medisch specialist afgewezen wegens een tekortschietend rapport van de onderzoekscommissie. Daarbij was het beginsel van hoor en wederhoor onvoldoende toegepast.
Feiten
Een werkgever deed melding bij de IGJ op grond van de Wkkgz (Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg) in verband met klachten en startte in overleg met klagers (eerst) een intern onderzoek.
Op grond van het concept rapport van de onderzoekscommissie zou de werknemer, een medisch specialist die vanaf 2002 in dienst was, zich schuldig hebben gemaakt aan grensoverschrijdend, onprofessioneel en inadequaat handelen en grovelijke veronachtzaming van de op de specialist rustende zorgplicht, aldus de werkgever.
De werkgever zette stevig in en liet de werknemer mondeling reageren en koerste daarbij direct op een einde van het dienstverband. De werknemer was arbeidsongeschikt. Er was niet voldaan aan het verzoek om toezending van de onderliggende klachten aan de gemachtigde van de werknemer en evenmin aan het verzoek om de algemene reactie op het concept rapport van de zijde van de werknemer naar de drie externe deskundigen te zenden voordat sprake was van een definitief rapport. Door deze omissie is het beginsel van hoor en wederhoor geschonden. Hoewel er daarna een tweede rapport kwam omdat de concept rapportage, maar ook de uiteindelijke definitieve rapportage aan forse kritiek onderhevig was van de zijde van de medisch specialist, bestaat de kans dat van een eenmaal geveld oordeel niet snel afstand wordt gedaan. Het inspectierapport dat mede op het tweede rapport werd gebaseerd, concludeert dat er geen sprake is van grensoverschrijdend gedrag of een situatie die voor de veiligheid van cliënten of de zorg een ernstige bedreiging vormt al waren de tekortkomingen in het rapport zeker van gewicht en ernstig.
Standpunt werknemer
De werknemer voerde aan dat de onderzoekscommissie steken had laten vallen waardoor het beginsel van hoor en wederhoor onvoldoende in acht was genomen. Tijdens de gesprekken werden vragen gesteld waarop de werknemer zich niet had kunnen voorbereiden en ook was de werknemer van een onderzoek niet (eerder) op de hoogte gesteld. De werkgever had dadelijk een stevige toon gezet in het gesprek waarbij de suggestie werd gewekt dat als het zo ernstig was als het nu leek, dat aanleiding zou (kunnen) zijn voor ontslag op staande voet. Daarmee werd de indruk gewekt dat de werkgever niet meer (voldoende) open zou staan voor het verweer van de werknemer. De gemachtigde van de medisch specialist heeft de klachten opgevraagd en met klem en beargumenteerd erop aangedrongen dat de externe deskundigen de reactie van de werknemer zouden dienen te becommentariëren nadat het dossieronderzoek had plaatsgevonden en voordat de rapportage definitief was opgesteld. De medisch specialist wilde immers de gelegenheid krijgen een toelichting te geven op zijn handelen dat onderwerp was van onderzoek voordat oordeelsvorming zou plaatsvinden. Aan dit verzoek is niet of onvoldoende gehoor gegeven. Na toezending van het concept rapportage waarin sprake was van voorlopige conclusies, zonder dat de onderzoekscommissie en de geraadpleegde externe deskundigen de medisch specialist hadden gesproken of van zijn verweer kennis hadden kunnen nemen, werd geconcludeerd dat er vooralsnog sprake was van grensoverschrijdend gedrag.
Met het geven van een oordeel, ook al werd het oordeel als voorlopig gepresenteerd, heeft de onderzoekscommissie de kansen voor de medisch specialist om werkelijk gehoor te vinden voor zijn verdediging, tenminste in enige mate gefrustreerd, zo werd aangevoerd. Het concept rapport werd aangeboden en de medisch specialist die op dat moment onverminderd arbeidsongeschikt was, kreeg de gelegenheid mondeling op het conceptrapport te reageren. Ondertussen wilde de werkgever praten over een beëindiging van de arbeidsovereenkomst, terwijl er ook was verzocht om toezending van afschriften van de klachten die zouden zijn ingediend. Aan dat verzoek werd geen gehoor gegeven. Nadat uiteindelijk, na interventie van de bedrijfsarts aan de medisch specialist een ruimere termijn was gegeven om op het concept rapport te reageren, is een algemene reactie met drie bijlagen en een reactie op het dossieronderzoek van ieder van de drie ingeschakelde externe deskundigen aan de werkgever toegezonden, met het verzoek deze reactie in zijn geheel door te sturen aan ieder van de drie externe deskundigen. Daarna bleef het enige tijd stil en kwam het definitieve rapport waarbij het erop leek dat de externe deskundigen niet gereageerd hadden op de algemene reactie met bijlagen van de medisch specialist. Gelet op de ferme conclusies in het rapport van de onderzoeksommissie was de Raad van Bestuur (werkgever) van mening dat de arbeidsovereenkomst moest worden beëindigd.
Er ontstond discussie over hoor en wederhoor. De werkgever gaf aan dat de onderzoekcommissie bepaalt welke stukken met wie worden gedeeld en dat de onderzoekscommissie het algemene commentaar niet met de externe deskundigen heeft gedeeld. De onderzoekscommissie heeft erkend onvoldoende acht te hebben geslagen op het verzoek om de algemene reactie met de externe deskundigen te delen. Die algemene reactie is alsnog verzonden met het verzoek om commentaar, waarna het tweede rapport van de onderzoekscommissie is opgeleverd. Werkgever hield vast aan de beëindiging van het dienstverband.
Het inspectierapport
Naast deze interne rapportage was er ook een inspectierapport van de IGJ. Het onderzoek van de IGJ is uitgevoerd conform de wettelijke taak van de IGJ om bij meldingen van ontslag of aanzegging tot ontslag, te onderzoeken of ten aanzien van degene over wie is gemeld, sprake is van een situatie die voor de veiligheid van cliënten voor de zorg of anderszins voor het leveren van goede zorg, een ernstige belemmering kan betekenen. In verschillende opzichten was de medisch specialist volgens het inspectierapport tekortgeschoten. Er was sprake van disfunctioneren ten aanzien van de competenties communicatie en professionaliteit en de medisch specialist is niet zorgvuldig geweest in handelingen die als belastend of seksueel getint kunnen worden gezien. Bovendien is hij tekortgeschoten in de communicatie met de vakgroep. De IGJ heeft echter geen aanwijzingen dat de werknemer onheuse bedoelingen heeft gehad met de kinderen die hij heeft behandeld en concludeert dat geen sprake is geweest van grensoverschrijdend gedrag.
De medisch specialist was contentieus is en had een taakopvatting die niet steeds parallel liep met de wijze waarop vakgenoten daar tegenaan kijken. Van belang was dat een duidelijke normering in de vorm van een richtlijn voor lichamelijk onderzoek ontbrak. De inspectie heeft vastgesteld dat er geen sprake was van een situatie die voor de veiligheid van cliënten of de zorg een ernstige bedreiging vormt.
Grond voor ontbinding van de arbeidsovereenkomst?
Het Scheidsgerecht Gezondheidszorg moest beoordelen op de tekortkomingen van de medisch specialist voldoende reden vormden om tot een ontbinding van de arbeidsovereenkomst over te gaan.
De werkgever heeft ontbinding van de arbeidsovereenkomst verzocht op de
e-grond, de h-grond en de i-grond als bedoeld in artikel 7:669 lid 3 BW. Er zou sprake zijn van vier klachten, waarvan het Scheidsgerecht de laatste buiten beschouwing liet. Daarnaast weegt mee dat de medisch specialist vanaf 2002 in dienst is en tot de eerste klacht in 2018 goed heeft gefunctioneerd en zich in verschillende opzichten buiten zijn taak goed heeft ingezet voor het ziekenhuis.
Ten aanzien van de latere klachten heeft de specialist direct toegegeven dat hij fout was en zich ontvankelijk getoond voor kritiek. De inspectie ziet geen belemmering voor het functioneren van de medisch specialist in de toekomst.
Het Scheidsgerecht oordeelde dat er geen grond was voor een ontbinding op de e- grond, waarvoor immers verwijtbaar handelen van de werknemer als vereiste geldt en dat was niet aan de orde. De fouten zijn, mede in het licht van de lange duur van het dienstverband en het functioneren van de werknemer, niet zodanig dat van de werkgever in redelijkheid niet kan worden gevergd de arbeidsovereenkomst te laten voortduren. Veel van wat de werkgever in dit kader aanvoert houdt ook op basis van de bevindingen in het inspectierapport, geen stand. Ook van belang is dat de werknemer zich in het kader van het onderzoek coöperatief heeft opgesteld terwijl de werkgever juist tekort is geschoten als het gaat om de toepassing van hoor en wederhoor. Omdat de h-grond niet bedoeld is als een grond die dienst kan doen waar een andere redelijke grond voor ontslag, wegens het gebrek aan onderbouwing ontbreekt, moet de conclusie luiden dat ontbinding ook niet gedragen kan worden op de h-grond. De i-grond (de zogenoemde cumulatie) is evenmin aan de orde nu zich een dergelijke situatie hier niet voordoet, nog daargelaten dat er geen sprake is van twee onvoldragen andere ontbindingsgronden.
De ontbinding wordt afgewezen met veroordeling van de werkgever in de kosten van het Scheidsgerecht en de kosten van rechtsbijstand van de werknemer.
De medisch specialist had zelf geen ontbinding verzocht van de arbeidsovereenkomst, maar ter zitting is wel gebleken dat er geen goede mogelijkheden zijn voor de medisch specialist om de werkzaamheden te hervatten. Omdat er geen tegenverzoek is ingediend waarin de ontbinding is gevorderd zegt het Scheidsgerecht dat het voor de hand ligt dat partijen, indien de visie van de medisch specialist ongewijzigd is, in onderling overleg trachten tot een beëindiging van de arbeidsrelatie te komen.
Heeft u vragen over een onderzoek in het kader van eventueel disfunctioneren of
de te volgen (proces)stappen bij beëindiging van het dienstverband neem dan contact op met: Debby kolk, Suzanne Steegmans, Zorana Koria en Lisa van Leeuwen.
