Timing en het belang van een goede procesorde
Hoe beoordeelt de Arubaanse rechter een smartengeldvordering?
Een 32 jarige man wordt in het Dr. Horacio Oduber Hospital te Oranjestad op Aruba aan de hoofdhuid geopereerd. Tijdens de operatie door de plastisch chirurg komt er desinfectiemiddel in de beide ogen van de patiënt. De visus van beide ogen wordt aangetast. De visus van het linkeroog is uiteindelijk geheel hersteld. De visus van het rechteroog is blijvend beschadigd. De blijvende invaliditeit wordt geschat op 2% whole person. De patiënt vordert smartengeld van het ziekenhuis ten belope van 20.000,= Arubaanse Florijn (= 9.996,= Euro).
Het Burgerlijk Wetboek van Aruba is geënt op het Nederlandse recht en vertoont daarmee grote gelijkenis. In de procedure worden de gebruikelijke processtukken gewisseld:
– een verzoekschrift (door de eiser),
– een conclusie van antwoord (door het ziekenhuis),
– een conclusie van repliek (door de eiser) en
– een conclusie van dupliek (door het ziekenhuis).
Eerst bij dupliek voert het ziekenhuis onder verwijzing naar uitspraken in de Smartengeldgids aan dat de vordering disproportioneel is, omdat niet kan worden vastgesteld wat de visusvermindering als gevolg van het incident is en dat de gevolgen van de schade beperkt zijn.
De rechter overweegt dat het laatste, nieuwe verweer door het ziekenhuis te laat is gevoerd en om die reden in strijd is met een goede procesorde. De conclusie van dupliek is bedoeld om te worden gebruikt als reactie op hetgeen bij repliek door de eiser naar voren is gebracht en niet om een nieuw verweer naar voren te brengen, tenzij sprake is van relevante feiten en omstandigheden. Die zijn echter gesteld noch gebleken. Dit brengt met zich dat de rechter aan dit verweer van het ziekenhuis voorbij gaat.
Het gevorderde bedrag wordt vervolgens integraal toegewezen. Hierbij slaat de rechter acht op de aard en de ernst van het letsel, de duur van het herstel, en de aard van de aansprakelijkheid. Er is hier sprake van een medische beroepsfout. De patiënt moest voor een lange periode een aantal behandelingen ondergaan, die tot een gevoel van onzekerheid en angst voor zijn gezichtsvermogen hebben geleid. Het linkeroog is hersteld. De visus van het rechteroog is echter blijvend verminderd. De eiser kan zonder het dragen van een bril geen gezichten meer onderscheiden. Een bedrag aan smartengeld van Afl. van 20.000,= met wettelijke rente is onder deze omstandigheden billijk.
De les die uit deze uitspraak volgt is, dat in gerechtelijke procedures ook de timing van het voeren van verweer van belang is. Wordt een verweer niet op tijd gevoerd, dan kan dat door de rechter als in strijd met een goede procesorde buiten beschouwing worden gelaten. Het buiten beschouwing laten van een verweer kan weer tot gevolg hebben dat de rechter een stelling of vordering van de eisende partij als onweersproken voor juist aanneemt of toewijst. Ook hier geldt: gelijk (kunnen) hebben is niet hetzelfde als gelijk (kunnen) krijgen. Procederen blijft al met al een vak dat kennis, tact en ervaring vereist.