DBA in het regeerakkoord
In het regeerakkoord is opgenomen dat de wet DBA zal worden vervangen door een systeem waarbij echte zelfstandigen zekerheid kunnen krijgen dat geen sprake is van een arbeidsovereenkomst en aan de andere kant schijnzelfstandigheid aan de onderkant van de markt wordt voorkomen.
De DBA: hoe zat het ook alweer?
Vroeger was het uitsluitend de rechter die achteraf aan de hand van de feiten beoordeelde of er sprake was van een opdracht- of arbeidsovereenkomst. Dat bood onvoldoende zekerheid vooraf, dus werd daar iets op bedacht: de Verklaring Arbeidsrelatie (VAR). De opdrachtnemer kon deze aanvragen bij de belastingdienst door een formulier in te vullen en met de VAR kon hij zijn opdrachtgevers de zekerheid bieden dat zij niet zouden worden aangeslagen voor achterstallige premies en inhoudingen. het probleem daarmee was dat het wel erg makkelijk was om personeel in te ruilen voor goedkopere zzp-ers: er werd misbruik gemaakt. Daartegen kwam de wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) op: de VAR werd afgeschaft en vervangen door een systeem van goedgekeurde modelovereenkomsten, die echter geen 100% zekerheid boden.
Vertrouwen in de toekomst
Er was veel kritiek op het DBA-systeem, met name uit de hoek van de ‘echte zzp-ers’. Een echte zzp-er is een professional die zich vanwege zijn bijzondere kennis, ervaring en/of vaardigheden laat inhuren buiten de bescherming van het arbeidsrecht om, omdat hij daar geen behoefte aan heeft. Hij compenseert dat gemis door een hoger tarief te rekenen. Maar ook aan de onderkant van de markt waren bezwaren: kennelijk lieten werkgevers zich door de DBA niet weerhouden om hun werknemers op opdrachtovereenkomsten te zetten om op die manier de ‘vervelende’ kantjes van het arbeidsrecht buiten de deur te houden. Het regeerakkoord ‘Vertrouwen in de toekomst’ beoogt die problemen op te lossen.
- De zzp-er die tot 125% van het minimumloon verdient, krijgt automatisch een arbeidsovereenkomst. dat betekent: geen zzp-ers meer aan de onderkant van de markt.
- Zzp-ers die meer dan 75 euro per uur rekenen krijgen een mogelijkheid om vrijgesteld te worden voor de loonbelasting en werknemersverzekeringen als zij (a) korter dan een jaar werkzaam zijn of (b) geen reguliere bedrijfsactiviteiten verrichten.
- Voor zzp-ers boven het lage tarief wordt een ‘opdrachtgeversverklaring’ ingevoerd. Dit is, zoals hij nu beschreven is in het regeerakkoord, vrijwel hetzelfde als de vroegere VAR. De zzp-er kan deze aanvragen via een webmodule en als die naar waarheid is ingevuld, kan hij daarmee zijn opdrachtgevers de zekerheid bieden dat hij gevrijwaard is van loonbelasting premies werknemersverzekeringen.