Het annuleringsbeding: de risico’s voor u als ondernemer
In ondernemend Nederland is het schering en inslag om in de algemene voorwaarden een annuleringsbeding op te nemen. In een annuleringsbeding is doorgaans bepaald dat de wederpartij gehouden is een annuleringsprovisie te betalen, indien hij de overeenkomst vroegtijdig opzegt. Via een annuleringsbeding kunt u het door u geleden nadeel door de vroegtijdige opzegging gemakkelijk terugvorderen bij uw wederpartij.
Het gebruiken van een annuleringsbeding is echter niet zonder risico’s. Zeker niet wanneer u handelt met consumenten. Indien het door u gebruikte annuleringsbeding niet aan de wettelijke vereisten voldoet, kan dit ertoe leiden dat u met lege handen komt te staan. In deze bijdrage ga ik in op de relevante wettelijke bepalingen en de risico’s voor u als ondernemer. Tot slot geef ik u enkele praktische handvatten.
Onredelijk bezwarend beding
Een beding in de algemene voorwaarden is vernietigbaar, indien het onredelijk bezwarend is voor de wederpartij van de gebruiker van de algemene voorwaarden. Aan de hand van Europese regelgeving is in de Nederlandse wet nader gespecificeerd wanneer een beding als onredelijk bezwarend wordt aangemerkt. In artikel 6:236 BW is een lijst van bedingen opgenomen die onredelijk bezwarend zijn en daarmee vernietigbaar, de zogenoemde zwarte lijst. Daarnaast is in artikel 6:237 BW een lijst van bedingen opgenomen die worden vermoed onredelijk bezwarend te zijn, de zogenoemde grijze lijst. Het bewijsvermoeden van artikel 6:237 BW moet in rechte door de gebruiker van de algemene voorwaarden worden weerlegd.
Het annuleringsbeding valt onder het bereik van artikel 6:237 sub i BW. Een annuleringsbeding is in beginsel dan ook onredelijk bezwarend en daarmee vernietigbaar. Een annuleringsbeding is enkel toegestaan, wanneer de annuleringsprovisie een redelijke vergoeding betreft voor door de gebruiker geleden verlies of gederfde winst.
Risico’s
Eén van de risico’s van het gebruik van een annuleringsbeding is dat het aan de gebruiker van de algemene voorwaarden is om te stellen en bewijzen dat de annuleringsprovisie redelijk is. Indien de gebruiker dit onvoldoende stelt en bewijst, kan het annuleringsbeding door de rechter worden vernietigd. Wanneer het annuleringsbeding wordt vernietigd, kan de gebruiker hier geen beroep meer op doen.
Indien in rechte komt vast te staan dat een boetebeding onredelijk bezwarend is, is blijkens vaste rechtspraak van het Hof van Justitie geen plaats voor matiging van de annuleringsprovisie. Sterker nog, het Hof van Justitie heeft begin 2021 in het Dexia-arrest overwogen dat de gebruiker van een onredelijk bezwarend beding ook geen recht toekomt op aanvullend recht. Wanneer het annuleringsbeding onredelijk bezwarend is en wordt vernietigd, kan de gebruiker hiervan vergoeding van het nadeel dat hij door de annulering lijdt, dus ook niet op een andere wijze bij zijn wederpartij vorderen.
Praktische handvatten
Om te voorkomen dat uw annuleringsbeding mogelijk als onredelijk bezwarend kwalificeert, is het van belang dat de annuleringsprovisie in verhouding staat tot het daadwerkelijk door u geleden nadeel. Zo nodig moet u dit ook kunnen bewijzen. De hoogte van de annuleringsprovisie dient derhalve te stoelen op een deugdelijke berekening van de door u geleden schade en gederfde winst bij vroegtijdige annulering. In dit kader moet u de hoogte van de door u gemaakte kosten en gederfde winst in kaart brengen en moet u nagaan in hoeverre bepaalde kosten nog kunnen worden voorkomen, wanneer uw wederpartij vroegtijdig annuleert. Indien u het annuleringsbeding opstelt met deze berekeningen als uitgangspunt, kunt u voorkomen dat het annuleringsbeding als onredelijk bezwarend kwalificeert en in rechte kan worden vernietigd, waardoor u mogelijk met lege handen komt te staan.
Indien u verdere vragen heeft met betrekking tot het annuleringsbeding of andere bepalingen in uw algemene voorwaarden, neem dan gerust contact op.
