Een persoonlijk faillissement en de benadeelde partij in het strafproces
Helaas kan het gebeuren dat u slachtoffer wordt van enige vorm van fraude, bedrog of oplichting. In dat geval kunt u strafrechtelijke aangifte doen en is het normaal gesproken mogelijk naar de rechter te gaan om een vordering in te stellen tegen de persoon die u heeft benadeeld. Indien de verdachte persoonlijk failliet is, ligt dit anders. Indien uw vordering voor datum faillissement is ontstaan, kunt u enkel voor uw vordering opkomen door deze aan te melden bij de faillissementscurator.
Wanneer de verdachte tijdens zijn persoonlijke faillissement strafrechtelijk wordt vervolgd, is het toch verstandig om u als benadeelde partij te melden in het strafproces. Zo kan de strafrechter de schadevergoedingsmaatregel opleggen. In dit blog zet ik uiteen wat uw mogelijkheden als benadeelde partij zijn, indien een strafproces wordt aangespannen tegen een failliete verdachte. Daarnaast licht ik toe wat de schadevergoedingsmaatregel inhoudt.
Instellen civiele vordering
Indien u rechtstreeks schade heeft geleden door een strafbaar feit, kunt u zich als benadeelde partij voegen in het strafproces met betrekking tot uw vordering tot schadevergoeding. Dit doet u door het voegingsformulier in te vullen. Het moet daarbij evident zijn dat de geleden schade voortvloeit uit het strafbare feit. Indien de vordering te complex is, zal de strafrechter deze niet in behandeling nemen.
Wanneer uw vordering op de verdachte na datum faillissement is ontstaan, zal de strafrechter deze in behandeling nemen. Indien uw vordering vervolgens wordt toegewezen, krijgt u een zogenaamde executoriale titel. Dit betekent dat voor recht vast komt te staan dat u een vordering heeft op de verdachte. Deze vordering kunt u gedurende twintig jaar (door de deurwaarder laten) innen.
Indien uw vordering op de verdachte voor datum faillissement is ontstaan, zal deze door de strafrechter vanwege het faillissement niet in behandeling worden genomen. Deze vorderingen kunnen namelijk uitsluitend worden ingesteld door deze aan te melden bij de curator in het faillissement.
Schadevergoedingsmaatregel
Naast het instellen van een civiele vordering, kunt u als benadeelde partij ook verzoeken om een strafrechtelijke sanctie, de schadevergoedingsmaatregel. Uit de rechtspraak volgt dat een persoonlijk faillissement van de verdachte niet in de weg hoeft te staan aan de toewijzing van de schadevergoedingsmaatregel.
In de regel wordt een faillissement van een natuurlijk persoon opgeheven ‘bij gebrek aan baten’. Dit betekent dat de pre-faillissementsschuldeisers hun vordering niet (geheel) voldaan krijgen. Wanneer het faillissement is beëindigd, staan de schuldeisers er weer alleen voor.
Indien de schadevergoedingsmaatregel wordt opgelegd, wordt de Staat (het CJIB) belast met de incasso van uw vordering op de verdachte. Hierdoor hoeft u zelf geen invorderingsactiviteiten meer te verrichten en kunt u als het ware achteroverleunen. Mogelijk kunt u daarbij zelfs aanspraak maken op een voorschot op de schadevergoeding van maximaal € 5.000,-. Indien u hier recht op heeft, zal de Staat u daar te zijner tijd op wijzen.
Conclusie
Kortom, het loont om u als benadeelde partij te melden in het strafproces, wanneer de verdachte gedurende zijn persoonlijke faillissement wordt vervolgd. Dit geldt ongeacht of uw vordering op de verdachte voor of na datum van diens persoonlijke faillissement is ontstaan.
Mocht u verdere vragen hebben over uw positie als benadeelde partij wanneer de verdachte tijdens zijn persoonlijke faillissement strafrechtelijk wordt vervolgd, dan kunt u contact opnemen met Thom Roelen.
