28.04.2016
Opzet tot misleiding van de verzekeringnemer?
In de verzekeringsrechtelijke praktijk komt het voor dat een verzekeraar zich op het standpunt stelt dat de verzekeringnemer de mededelingsplicht bij het aangaan van de verzekeringsovereenkomst heeft geschonden en daarbij heeft gehandeld met het opzet om de verzekeraar te misleiden. Een geslaagd beroep hierop leidt ertoe dat de verzekeraar geen uitkering is verschuldigd.
Voor de verzekeringnemer zijn de consequenties groot. In de eerste plaats financieel, omdat er geen verzekeringsuitkering wordt betaald, eerder betaalde uitkeringen worden teruggevorderd en de verzekering wordt beëindigd. En in de tweede plaats emotioneel, omdat hij of zij ervan wordt beschuldigd opzettelijk onjuiste of onvolledige informatie te hebben verschaft.
Wanneer kan een verzekeraar een geslaagd beroep doen op opzet tot misleiding? De Hoge Raad heeft dit in zijn arrest van 25 maart 2016 uiteengezet:
“Mede gelet op de tussen de art. 7:928 BW en 7:930 BW bestaande samenhang dient onder opzet tot misleiding in de zin van art. 7:930 lid 5 BW te worden verstaan dat de verzekeringnemer feiten of omstandigheden niet aan de verzekeraar heeft medegedeeld die hij kent of behoort te kennen en waarvan, naar hij weet of behoort te begrijpen, de beslissing van de verzekeraar of, en zo ja, op welke voorwaarden, hij de verzekering zal willen sluiten, afhangt of kan afhangen, terwijl de verzekeringnemer aldus heeft gehandeld met de bedoeling de verzekeraar ertoe te bewegen een overeenkomst aan te gaan die hij anders niet of niet op dezelfde voorwaarden zou hebben gesloten.”
In de zaak die voorlag bij de Hoge Raad ging het om een verzekering van een pand tegen onder meer brand. Het arrest heeft echter een veel breder bereik, bijvoorbeeld voor arbeidsongeschiktheidsverzekeringen.
Uit de overweging van de Hoge Raad blijkt dat ook wanneer het gaat om feiten die de verzekeringnemer behoorde te kennen en in geval hij behoorde te begrijpen dat de verzwegen feiten voor de verzekeraar van belang waren, sprake kan zijn van opzet tot misleiding.
Vanwege de grote consequenties is het raadzaam om bij het invullen van een vragenlijst voor het afsluiten van een verzekering advies in te winnen.