Afwijzingsgronden homologatie WHOA-akkoord

De Wet Homologatie Onderhands Akkoord (WHOA) biedt ondernemingen die vanwege een te zware schuldenlast insolvent dreigen te reiken de mogelijkheid om een onderhands akkoord met haar schuldeisers en aandeelhouders tot stand te brengen door gerechtelijke homologatie van een akkoord. In eerdere artikelen hebben mijn collega’s en ik al besproken hoe een WHOA-traject eruit ziet en zijn de eerste WHOA-uitspraken de revue gepasseerd. In deze bijdrage bespreek ik de wettelijke afwijzingsgronden voor de homologatie van een onderhands akkoord.

De laatste stap van het traject om tot een (onderhands) dwangakkoord te komen, is de homologatie van het akkoord door de rechtbank. Indien het akkoord door de rechtbank wordt gehomologeerd, wordt het verbindend voor de schuldenaar en alle stemgerechtigde schuldeisers en aandeelhouders. Uitgangspunt is dat een homologatieverzoek wordt toegewezen, tenzij sprake is van een afwijzingsgrond. De afwijzingsgronden kunnen worden onderscheiden in algemene en aanvullende afwijzingsgronden.

Algemene afwijzingsgronden

De algemene afwijzingsgronden zien op procedurele tekortkomingen bij de totstandkoming van een akkoord, waarbij de rechter toetst of sprake is geweest van zuivere besluitvorming. Een stemgerechtigde kan de rechter verzoeken de homologatie af te wijzen met een beroep op een algemene afwijzingsgrond. De rechter kan een algemene afwijzingsgrond tevens ambtshalve toepassen. Van een algemene afwijzingsgrond is blijkens de WHOA sprake indien:

geen sprake is van dreigende insolventie van de schuldenaar;
de schuldenaar niet heeft voldaan aan zijn informatieplicht;
het akkoord niet aan de wettelijke vereisten voldoet;
een schuldeiser voor een onjuist bedrag tot de stemming over het akkoord is toegelaten;
de nakoming van het akkoord niet voldoende is gewaarborgd;
de schuldenaar in het kader van de uitvoering van het akkoord nieuwe financiering aangaat, waardoor de belangen van de gezamenlijke schuldeisers wezenlijk worden geschaad;
sprake is van een sluipakkoord;
het loon en de verschotten van de herstructureringsdeskundige, deskundige of observator niet zijn gestort of daarvoor geen zekerheid is gesteld, of
er andere redenen zijn.

Aanvullende afwijzingsgronden

Waar de algemene afwijzingsgronden zien op de formele aspecten van een WHOA-akkoord, zien de aanvullende afwijzingsgronden op de inhoud van het akkoord. De aanvullende afwijzingsgronden zijn gericht op de waarborging van een redelijk akkoord en de bescherming van de positie van de stemgerechtigden. De rechter kan de homologatie enkel afwijzen op grond van een aanvullende afwijzingsgrond op verzoek van een stemgerechtigde. In tegenstelling tot de algemene afwijzingsgronden, mag de rechter de aanvullende afwijzingsgronden niet ambtshalve toepassen.

Wanneer alle klassen hebben ingestemd met het akkoord, kan de rechtbank homologatie afwijzen, als blijkt dat een tegenstemmende stemgerechtigde slechter af is bij het akkoord dan bij het faillissement van de schuldenaar. Daarnaast wijst de rechtbank de homologatie van het akkoord af op verzoek van een stemgerechtigde die tegen heeft gestemd of ten onrechte niet tot stemming is toegelaten en is ingedeeld in een klasse die niet met het akkoord heeft ingestemd, als:

de mkb-schuldeisers een uitkering ontvangen van minder dan 20% van het bedrag van hun vordering, terwijl een zwaarwegende grond ontbreekt;
bij de verdeling onder het akkoord ten nadele van de klasse die niet heeft ingestemd wordt afgeweken van de wettelijke rangorde, tenzij hiervoor een redelijke grond bestaat en de genoemde schuldeisers niet in hun belang worden geschaad;
de concurrente schuldeisers niet kunnen kiezen voor een uitkering in geld, of
de separatisten die bedrijfsmatig een financiering hebben verstrekt geen andere uitkering krijgen dan aandelen of certificaten.

Stemgerechtigden kunnen enkel een beroep doen op de aanvullende afwijzingsgronden, wanneer zij tegen het akkoord hebben gestemd of ten onrechte niet tot stemming zijn toegelaten. Stemgerechtigden kunnen geen beroep doen op de aanvullende afwijzingsgronden, wanneer zij al eerder op de hoogte waren van de mogelijke afwijzingsgrond en zij de schuldenaar hier niet tijdig op hebben aangesproken. Het loont als stemgerechtigde actief betrokken te zijn gedurende de totstandkoming van een WHOA-akkoord, om te garanderen dat uw belangen in het akkoord zijn behartigd.

Heeft u een specifieke vraag over de WHOA, of wilt u begeleid worden bij een WHOA-traject. Neem dan gerust contact op met Hans Hendriks, Zorana Koria, Thom Roelen of Mieke Stap.